Phaedrus – Appendix Perottina

(… Testi Latini – felicemassaro.it)
XXV. [Serpens et lacerta]
Vbi leonis pellis deficit, uulpinam insuendam esse; hoc est, ubi
deficiunt uires astu utendum

Serpens lacertam forte auersam prenderat,
quam deuorare patula cum uellet gula,
arripuit illa prope iacentem surculum,
et pertinaci morsu transuersum tenens
auidum solleti rictum frenauit mora.
praedam dimisit ore serpens inritam.

XXVI. [Cornix et ouis]
Multos lacessere debiles et cedere fortibus

Odiosa cornix super ouem consederat;
quam dorso cum tulisset inuita et diu,
“Hoc” inquit “si dentato fecisses cani,
poenas dedisses.” Illa contra pessima:
“Despicio inermes, eadem cedo fortibus;
scio quem lacessam, cui dolosa blandiar.
ideo senectam mille in annos prorogo.”

XXVII. [Socrates et seruus nequam]
Nullum maledictum esse grauius conscientia

Cum seruus nequam Socrati male diceret,
uxorem domini qui corrupisset sui,
idque ille sciret notum circumstantibus,
“Places tibi” inquit “quia cui non debes places;
sed non impune, quia cui debes non places.”

XXVIII. [Lepus et bubulcus]
Multos uerbis blandos esse, pectore infideles

Cum uenatorem celeri pede fugeret lepus
et a bubulco uisus ueprem inreperet:
“Per te oro superos perque spes omnes tuas,
ne me indices, bubulce; nihil umquam mali
huic agro feci.” Et rusticus: “Ne timueris;
late securus.” Iamque uenator sequens:
“Quaeso, bubulce, numquid huc uenit lepus?”
“Venit, sed abiit hac ad laeuam,” et dexteram
demonstrat nutu partem. Venator citus
non intellexit seque e conspectu abstulit.
Tunc sic bubulcus: “Ecquid est gratum tibi,
quod te celaui?” “Linguae prorsus non nego
habere atque agere maximas me gratias;
uerum oculis ut priueris opto perfidis.”

XXIX. [Meretrix et iuuenis]
Multa esse nobis iocunda quae tamen sunt incommoda

Cum blandiretur iuueni meretrix perfida,
et ille laesus multis saepe iniuriis
tamen praeberet sese facilem mulieri,
sic insidiatrix: “Omnes muneribus licet
contendant, ego te plurimi facio tamen.”
Iuuenis recordans quotiens deceptus foret:
“Lubenter,” inquit, “mea lux, hanc uocem audio,
non quod fidelis, sed quod iucunda est mihi.”

XXX. [Fiber]
Multi uiuerent se salutis gratia parui facerent fortunas

Canes effugere cum iam non possit fiber
(Graeci loquaces quem dixerunt castorem
et indiderunt bestiae nomen dei,
illi qui iactant se uerborum copia),
abripere morsu fertur testiculos sibi,
quia propter illos sentiat sese peti.
Diuina quod ratione fieri non negem;
uenator namque simul inuenit remedium,
omittit ipsum persequi et reuocat canes.
Hoc si praestare possent homines, ut suo
uellent carere, tuti posthac uiuerent;
haud quisquam insidias nudo faceret corpori.

XXXI. [Papilio et uespa]
Non praeteritam sed praesentem aspiciendam esse fortunam

Papilio uespam prope uolantem uiderat:
“O sortem iniquam! Dum uiuebant corpora,
quorum ex reliquiis animam nos accepimus,
ego eloquens in pace, fortis proeliis,
arte omni princeps inter aequalis fui;
en cuncta leuitas putris et uolito cinis.
Tu, qui fuisti mulus clitellarius,
quemcumque uisum est laedis infixo aculeo.”
At uespa dignam memoria uocem edidit:
“Non qui fuerimus, sed qui nunc simus, uide.”

XXXII. [Terraneola et uulpes]
Prauis non esse fidem adhibendam

Auis quam dicunt terraneolam rustici,
in terra nidum quia componit scilicet,
forte occucurrit improbae uulpeculae,
qua uisa pennis altius se sustulit.
“Salue,” inquit illa, “cur me fugisti obsecro?
Quasi non abunde sit mihi in prato cibus,
grilli, scarabaei, locustarum copia;
nihil est quod metuas, ego te multum diligo
propter quietos mores et uitam probam.”
Respondit cantrix: “Tu quidem bene praedicas,
in campo non par, [par] sum sublimis tibi.
Quin sequere; tibi salutem hic committo meam.”