Codex Iustinianus – Liber decimus

(… Testi Latini – felicemassaro.it)

Imperatores Theodosius, Valentinianus. Aurum sive argentum quodcumque a possessore confertur, arcarius vel susceptor accipiat, ita ut provinciae moderator eiusque officium ad crimen suum noverit pertinere, si possessoribus ullum fuerit ex aliqua ponderum iniquitate illatum dispendium.

1. Et quidquid ex provinciis ad nostrum dirigetur aerarium, id ad illustres viros aerarii nostri comites ralatione deferatur. * THEODOS. ET VALENTIN. AA. VOLUSIANO PP. *<A 429 D.III K.MART.RAVENNAE POST CONSULATUM FELICIS ET TAURI VV.CC.>

10.73.0. De ponderatoribus et auri illatione.

 

10.73.1

Imperator Constantinus. Aurum, quod infertur a collatoribus, si quis vel solidos voluerit vel materiam appendere, aequa lance et libramentis paribus suscipiatur. * CONST. A. AD EUPHRASIUM RATIONALEM TRIUM PROVINCIARUM. *<A 325 PP.XIIII K.AUG.PAULINO ET IULIANO CONSS.>

10.73.2

Imperator Julianus. Quotiens de qualitate solidorum orta fuerit dubitatio, placet quem sermo Graecus appellat per singulas civitates constitutum Zygostaten, qui pro sua fide atque industria neque fallat neque fallatur, contentionem dirimere. * IUL. A. AD MAMAERTINUM PP. *<A 363 D.VIIII K.MAI.SALONAE IULIANO A.IIII ET SALLUSTIO CONSS.>

10.74.0. De auri publici prosecutoribus.

 

10.74.1

Imperatores Honorius, Theodosius. Auri prosecutores partim nulla praemissa, ut adsolet, prosecutoria aurum praesumunt, partim diutius retentant, quod statim fuerat adsignandum.

1. Ideoque censemus, ne quis absque praecepto viri illustris comitis sacrarum largitionum vel coquendum aurum sumat vel capiat deinceps retinendum. * HONOR. ET THEODOS. AA. ANTEHMIO PP. *<A 409 D.XIII K.AUG.HONORIO VIII ET THEODOSIO III AA.CONSS.>

10.75.0. De his quae ex publica collatione illata sunt non usurpandis.

 

10.75.1

Imperator Constantinus. Nullus iudicum id, quod a re publica ex collatione susceperit, mutui interventione opposita vel invadat vel conetur invadere. * CONST. A. *<A 325 D.PRID.NON.MART.TREVIRIS PAULINO ET IULIANO CONSS.>

10.75.2

Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius. Nullus penitus ex eo, quod refertur in conditis vel in arca continetur, ad quemlibet titulum usurpet, nisi forte praesumendi facultatem sublimium potestatum iussione perceperit. * GRAT. VALENTIN. ET THEODOS. AAA. PALLADIO. *<A 382 D.III ID.APRIL.CONSTANTINOPOLI ANTONIO ET SYAGRIO CONSS.>

10.75.3

Imperatores Arcadius, Honorius. Sciant iudices nihil sibi ex privatae rei canone vel ex eo, quod ex isdem titulis exegerint, ad necessitates alias transferre licere, nisi malint gravissima severitate suam licentiam coerceri. * ARCAD. ET HONOR. AA. MESSALAE PP. *<A 399 D.XVI K.IUN.MEDIOLANI THEODORO CONS.>

10.76.0. De auro coronario.

 

10.76.1

Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius. Ad collationem auri coronarii placuit neminem absque consuetudine esse cogendum. * GRAT. VALENTIN. ET THEODOS. AAA. CYNEGIO PP. *<A 384 D.XV K.FEBR.CONSTANTINOPOLI RICOMERE ET CLEARCHO CONSS.>

10.77.0. De irenarchis.

 

10.77.1

Imperatores Honorius, Theodosius. Irenarchae, qui ad provinciarum tutelam quietis ac pacis per singula territoria faciunt stare concordiam, a decurionibus iudicio praesidum provinciarum idonei nominentur. * HONOR. ET THEODOS. AA. ANTEHMIO PP. *<A 409 D.VIII K.IAN.CONSTANTINOPOLI HONORIO VIII ET THEODOSIO III AA.CONSS.>

10.78.0. De argenti pretio quod thesauris infertur.

 

10.78.1

Imperatores Arcadius, Honorius. Iubemus, ut pro argenti summa, quam quis thesauris fuerat illaturus, inferendi auri accipiat facultatem, ita ut pro singulis libris argenti quinos solidos inferat. * ARCAD. ET HONOR. AA. EUTYCHIANO PP. *<A 397 D.XI K.MART.CONSTANTINOPOLI CAESARIO ET ATTICO CONSS.>